Τι ακριβώς είναι το σύνδρομο ευερέθιστου εντέρου;
Το σύνδρομο ευερέθιστου εντέρου (ή σπαστική εντεροκολίτιδα) είναι μια λειτουργική γαστρεντερική διαταραχή — δηλαδή δεν υπάρχει ορατή ή δομική βλάβη στο πεπτικό σύστημα — που επηρεάζει κυρίως το παχύ έντερο (κόλον).
Η ακριβής αιτία παραμένει άγνωστη, αλλά φαίνεται να οφείλεται σε συνδυασμό παραγόντων, όπως οι μη φυσιολογικές συσπάσεις του εντέρου, η υπερευαισθησία στον πόνο και οι διαταραχές στην επικοινωνία μεταξύ εγκεφάλου και εντερικού νευρικού συστήματος (άξονας εντέρου–εγκεφάλου).
Τι συμβαίνει στο έντερο;
Στο ΣΕΕ, το έντερο αντιδρά υπερβολικά σε φυσιολογικά ερεθίσματα, παρουσιάζοντας αυξημένη ευαισθησία και ακανόνιστες συσπάσεις.
Οι ασθενείς εμφανίζουν:
- Κοιλιακό άλγος ή δυσφορία, που συχνά βελτιώνεται μετά την αφόδευση
- Μετεωρισμό (φούσκωμα) και αλλαγές στις εντερικές συνήθειες
- Εναλλαγή διάρροιας (IBS-D), δυσκοιλιότητας (IBS-C) ή συνδυασμού των δύο (IBS-A)
Σε κάποιες περιπτώσεις, το ΣΕΕ μπορεί να εμφανιστεί μετά από λοίμωξη του εντέρου (μεταλοιμώδες IBS-PI) ή μετά από έντονο ψυχολογικό στρες.
Αίτια και Παθογένεια Σπαστικής Κολίτιδας
Η αιτιολογία του συνδρόμου δεν είναι πλήρως κατανοητή. Οι κυριότεροι παράγοντες που φαίνεται να εμπλέκονται είναι:
Διαταραχή του άξονα “εγκεφάλου – εντέρου”, δηλαδή της επικοινωνίας μεταξύ του νευρικού συστήματος και του πεπτικού σωλήνα
Υπερευαισθησία του εντέρου στα ερεθίσματα (ακόμη και φυσιολογικά)
Διαταραχές στη μικροβιακή χλωρίδα (δυσβίωση)
Μεταλοιμώδης φλεγμονή ή ήπια ανοσολογική αντίδραση
Ψυχολογικοί παράγοντες (άγχος, στρες, κατάθλιψη)
Σύνδρομο Ευερέθιστου Εντέρου - Κλινική Εκτίμηση
Το Σύνδρομο Ευερέθιστου Εντέρου δεν είναι επικίνδυνο, αλλά μπορεί να επηρεάσει έντονα την καθημερινότητα και την ψυχολογία του ασθενούς.
Η ολιστική προσέγγιση — που συνδυάζει ιατρική παρακολούθηση, διατροφική καθοδήγηση και ψυχολογική στήριξη — αποτελεί τη βάση για μακροχρόνια ανακούφιση.
Η παρακολούθηση από εξειδικευμένο Γαστρεντερολόγο είναι καθοριστική για:
• τον αποκλεισμό σοβαρών παθήσεων,
• την επιλογή εξατομικευμένης θεραπείας,
• και τη σταδιακή επαναφορά της φυσιολογικής εντερικής λειτουργίας.
Συχνές Ερωτήσεις (FAQ)
Ποιος είναι ο ρόλος της διατροφής στο ΣΕΕ;
Η σωστή διατροφή είναι καθοριστική. Μάθετε περισσότερα για την Δίαιτα FODMAP. Οι φυτικές ίνες βοηθούν στη ρύθμιση των κενώσεων και στη βελτίωση της λειτουργίας του εντέρου, αλλά πρέπει να εισάγονται σταδιακά για να αποφευχθεί το φούσκωμα.
Τι τροφές να προτιμώ;
✅ Φρούτα & λαχανικά (κατά προτίμηση με τη φλούδα)
✅ Δημητριακά ολικής άλεσης, ψωμί ολικής, βρώμη
✅ Όσπρια σε μικρές ποσότητες, με λεμόνι για λιγότερα αέρια
✅ Επαρκές νερό (1,5–2 λίτρα/ημέρα)
✅ Μικρά και τακτικά γεύματα
Τι να περιορίσω ή να αποφύγω;
🚫 Επεξεργασμένα τρόφιμα (λευκό ψωμί, γλυκά, fast food)
🚫 Τηγανητά, ανθρακούχα ποτά, τροφές που προκαλούν φούσκωμα (μπρόκολο, κουνουπίδι)
🚫 Πίτουρο ή All Bran® χωρίς ιατρική καθοδήγηση
Πόσες φυτικές ίνες χρειάζομαι καθημερινά;
Περίπου 25–30g ημερησίως. Σε περιόδους έξαρσης, προτιμήστε μαλακές, χαμηλές σε ίνες τροφές για να ηρεμήσει το έντερο.
Πώς επηρεάζει το στρες το ΣΕΕ;
Το στρες επιδεινώνει τα συμπτώματα. Η ψυχολογική υποστήριξη (CBT, χαλάρωση, mindfulness) και, σε επιλεγμένες περιπτώσεις, χαμηλές δόσεις αντικαταθλιπτικών βοηθούν στη βελτίωση της αντοχής στον πόνο και της ποιότητας ζωής.
Πώς είναι η ζωή με ΣΕΕ;
Το σύνδρομο δεν απειλεί τη ζωή, αλλά μπορεί να προκαλέσει χρόνια ενόχληση, κόπωση και ψυχολογική επιβάρυνση. Η συνεργασία με τον γαστρεντερολόγο και η προσαρμογή του τρόπου ζωής είναι το κλειδί για τον έλεγχο των συμπτωμάτων.
Κάθε πότε χρειάζεται παρακολούθηση;
Στην αρχή, συνιστάται follow-up κάθε 6–12 εβδομάδες, και στη συνέχεια ανάλογα με την πορεία.
Επικοινωνήστε άμεσα με τον γιατρό αν εμφανιστούν «κόκκινα σημεία» όπως απώλεια βάρους, αίμα στα κόπρανα, αναιμία ή νυχτερινά συμπτώματα.
